سلام

با اجازه تون من بی مقدمه سوالاتم رو براتون تایپ می کنم:

1. ضمن معرفی بیشتر خودتان از دغدغه های خوشنویسی تان بگوئید
 

 در آستانهء پنجاه سالگی و بعد از حدود سه دهه فعالیت در عرصهء خوشنویسی در تلاشم ضمن آنکه نامم به عنوان یک شاگرد وفادار به ارزش و عیار اساتید ثبت می‏شود و سنوات طولانی هم به «نظیره‏نویسی» و تقلید از آثار اساتید گذشته, گذشت, دغدغهء کنونیم این است که آیا مقدور و میسر هست که لهجهء خاص و البته قابل پذیرش خود را در این عرضه بیابم. سختی کار آنجاست که اگر این کار بدون گذراندن دورهء تقلید صورت بندد,
با مقبولیت مواجه نمی‏شود.

2.آیا تجربه خطاطی کتیبه مساجد را داشته اید؟
کتیبهء مساجد از سنوات دور با خط ثلث نگاشته می‏شد. این قالب برای نگارش آیات شریفهء قرآن و احادیث منقول از ائمه(ع) مناسبتر تشخیص داده شد. قابلیت و انعطاف مفردات برای گلاویزی و شکل‏پذیری به نحوی بود که گزینهء نخست برای تزیین محراب مساجد و ارائهء مضامین بلند دینی در فضای معنوی مساجد و حسینیه‏ها و بقاع متبرکه در نظرگرفته شد. البته از خط «ریحان» (محقق) نیز در این مقام سود برده می‏شد؛ ولی اولویت همچنان با خط ثلث است.


در کتیبه‏ها چقدر به عنصر خوانایی توجه می‏شود؟ انتقاد برخی از روحانیون که ناخوانایی این کتیبه‏ها را نقصی بزرگ می‏دانند, چگونه توجیه می‏کنید.
جواب: واقعیت این است که اگر بخواهیم دست و بال هنرمند را ببندیم و او را ملزم کنیم که در ارائهء کار هنری, راحت‏خوانی اثر را در اولویت قرار دهد, باب بسیاری از خلاقیت‏ها و نوآوری‏ها بسته می‏شود. اساسا مکلف‏کردن هنرمند به خصوص از سوی افرادی که در آن حیطه تخصص ندارند (گیرم در حوزه‏ء تبلیغات رسانه‏ای و ارتباط با مخاطب عام و عوام موفقترند) به اینکه فلان فورمت به دلیل پیچیدگی مردود است, اظهار نظر غیرکارشناسانه و حاکی از عدم شناخت قالبهای گوناگون و کارآیی هر یک و هدف از تولید و ارائهء آنهاست. بی‏شک قالب کتیبه تولید نمی‏شود که مخاطب عام و عوام آنهم با یک نگاه به درک و دریافت پیام آن و مضمون آن توفیق یابد.


4.نقش تذهیب در اثر گذاری یک اثر خوشنویسی به چه میزان است؟
بی‏شک عنصر تذهیب و استفاده از مهارت و کارایی یک هنرمند نگارگر در کنار دست خوشنویس امر لازم و نیکویی است. گاه سطری که خطاط می‏نویسد, دارای فضاهای سفید پیرامونی است. خود خوشنویس گاه با امضای خود یا نگارش اسماء جلاله یا نگارش تاریخ تحریر اثر و برخی دلنگاریهای دیگر فضاهای سفید را که اصطلاحا از آن به بیاض تعبیر میشود کنترل میکند. ولی گاه این امر از اختیار او خارج است یا ترجیح میدهد این کار را به دوش تذهیبکار بگذارد. مذهب هم با استفاده از گل و مرغ و آرایه های بصری و بندوبارهای زیبا و شاخ و برگهای برخاسته از طبیعت باغی از گل و شاخه و پرنده را به رخ بیننده میکشد و ارزش و وزن بصری اثر را بیشتر میکند.
 

5.مراحل خوشنویسی تا نصب کتیبه بر روی بنای مساجد کدامند؟
زمانی کتیبه نویس برای نگارش کتیبه از همان ابزار و متریال خوشنویس معمولی یعنی کاغذ و مرکب سود میبرد و با افزایش دانگ قلم و تراشیدن قلم پارویی و مرکب پرملات به تحریر کتیبه مبادرت میورزید. برای مثال بنده سال گذشته اصل کتیبهء اجراشده در صحن جمهوری حضرت رضا(ع) را که به خامهء پرمایهء استاد بزرگ کتیبهء معاصر سید محمد حسینی موحد نوشته شده بود در اختیار داشتم. این اثر متراژ طویل و لوله‏شده بود و با مرکب سیاه بر روی رول کاغذ اجرا شده بود. فیلم و عکس این کتیبه در حال حاضر در اختیار بنده است و اجراشدهء آن را نیز علاقمندان میتوانند در مشهد زیارت کنند که ایهء شریفهء لاتحسبن الذین قتلوا است.
در حال حاضر اساتید فن بیشتر از پرگار و مداد و با اتودزنی مکرر و پاک کردن و دوباره نوشتن مبادرت به اجرای کتیبه میکنند.
 

تلفنی فرمودید که مطالعاتی در مورد کاربرد خط نستعلیق در مساجد دارید. اگر توضیحاتی هم در این مورد بدید

ممنون می شم. و اینکه اگر کار کتیبه مسجد انجام داده اید عکسش رو هم ضمیمه کنین برام.

بنده پس از حدود سه دهه تلاش نسبی در خطهء خط و به لحاظ علاقه به خط نستعلیق که خط شناسنامهء یک ایرانی است و از سوی دیگر گرایش فطری به مضامین قرآنی و نیز به لحاظ اینکه از دوران طفولیت به کتیبه علاقه داشتم و حتی در حدود پانزده سالگی که به اتفاق پدر به روستاهای اطراف قزوین میرفتیم و کتیبه های مساجد را میدیدم, به راحتی و با کمی تاءمل از عهدهء خواندن آنها برمی آمدم و حتی اشکالات اعرابی و ادبی آن را میگرفتم و به پدر گوشزد میکردم. در سنوات اخیر در صدد برآمدم در قالب خط ثلث و کتیبه, با مفردات نستعلیق طبع آزمایی کنم. در این حال حروف و کلمات به شیوهء خط ثلث در نقاط مناسبی با هم تداخل و  تلاقی میکنند. نام این کار را «قصارمشق» گذاشته ام. به نمونه ای از آن بنگرید:
http://sheikh.ir/post-561.aspx

 

 

 

 

رضا شیخ محمدی

09127499479

آدرس وبلاگ:
www.sheikh.ir

آدرس صفحهء خط ثلث در وبلاگم:
http://sheikh.ir/cat-9.aspx

برداشتن تیک عدم انتشار در ۹۹۰۴